Tango Argentino, Program Notes Arizona State University, 1987
Tango, etimolojik kökeni itibariyle Afrika’lıların çaldığı “tambur-tambo” adlı müzik aletinden türediği düşünülmektedir. Bunun yanı sıra Latince “tangere” yani dokunmak fiilinden de türediğine dair düşünceler bulunmaktadır.
İspanyol kolonisi olan Arjantin 1776’da Peru’dan ayrılıp Rio de la Plata’nın başkenti oldu. Ekonomik kalkınmasını sağlamak için İspanya, İtalya , Macaristan ve Portekiz ve Güney Afrika’dan işçiler getirildi.Bu şekilde Buenos Aires’in nüfusu 180.00’den 1.4 milyona yükseldi.
Bugün Arjantin Tango olarak bildiğimiz dansın nüveleri 1880’de Arjantin’in Rio de la Plata ve Uruguay bölgesinde atıldı. Önceleri Arrabeles denilen varoşlarda ve genel evlerde göçmen işçilerin rağbet ettiği bir dans olan Tango 20.yüzyılın başlarında Paris, Londra ve New York gibi dünya kentlerinde de rağbet görür hale geldi. Önceleri, alt sınıf tarafından icra edilen bu dans müstehcen bulunmuş ve hatta yasaklanmıştı. Tango’nun meşruiyet kazanması 1870’lerde Montevideo’da Akademiler’e ve daha sonra tiyatrolara girmesiyle başlar. Tango, farklı coğrafya ve kültürlerden gelen göçmenlerle sentezlenen bir danstır.
Toplumsal hiyerarşi basamaklarında yer alan aktörler bağlamında düşünüldüğünde bıçkın delikanlı rolünde olan Compadrito(bizdeki bıçkın delikanlı), Tangoyu bir iktidar gösterisi ve bazen de alt sınıfsal konumuna bir isyan aracı olarak kullanmaktaydı.
Ortaya çıktığı dönem ve buu takip eden 10 yıl boyunca tango toplumsal yapı içerisinde marjinal olarak adlandırılan fakir göçmen kesim ve hayat kadınları tarafından icra edildiği için merkezden uzakta limanlara(Portena) yakın yerlerde icra edilmekteydi. Aslında Tango, o dönem itibariyle marjinalliğin estetik ifadesidir.
1908’lere gelindiğinde Arjantin’in zenginleri Avrupa kentlerine bu dansı götürdüler. Üst sınıf trafından “uygar” Avrupa’ya taşınan bu dans orada büyük popülarite kazandı. Arjantin tango tarihi oldukça inişi çıkışlıdır. 1930’larda Avrupa’da gözden düşer ve Arjantin’de askeri yönetim yıllarında 10 yıl kadar yasaklanır. 1940’lı yıllar Arjantin’de Peron hükümeti dönemidir ve bu dönemde Arjantin Tango yeniden rağbet görmeye başlar. 1950’lerde tüm dünyayı Amerikan Rock’n Roll’u etkisi altına alır.
Yrd. Doç. Gül Selin Erben
